Τεστοστερόνη: Μύθος ότι είναι η «ορμόνη του ρίσκου» στους άνδρες

Έως τώρα υπήρχε η αντίληψη ότι η τεστοστερόνη μπορεί να σχετίζεται με οικονομικές επιλογές όπως την τάση του ρίσκου, το αίσθημα της ανταγωνιστικότητας και αλτρουισμού. Μια νέα, διεθνής έρευνα ευρύτερης κλίμακας, δημοσιευμένη στο Proceedings of the National Academy of Sciences έρχεται να αναιρέσει αυτή την πεποίθηση.  Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι όσοι έλαβαν μία δόση τεστοστερόνης έκαναν τις ίδιες οικονομικές επιλογές με εκείνους που έλαβαν εικονικό φάρμακο. Συνεπώς, το γνωστό «ανδρικό» ορμονικό πλεονέκτημα ίσως δεν καθορίζει τόσο έντονα τη συμπεριφορά.

Για χρόνια η τεστοστερόνη είχε συνδεθεί με την επιθετικότητα, τη φιλοδοξία και την ανάγκη για κυριαρχία. Πολλοί ερευνητές θεώρησαν ότι η ίδια ορμόνη επηρεάζει και τον τρόπο με τον οποίο τα αρσενικά παίρνουν οικονομικές αποφάσεις, όπως αν θα επενδύσουν, θα ρισκάρουν ή θα επιδείξουν γενναιοδωρία. Ωστόσο, τα στοιχεία από μικρότερες μελέτες ήταν αντιφατικά.

Πώς πραγματοποιήθηκε η έρευνα και τι ακριβώς μέτρησε

Όπως διαβάζουμε στο PsyPost, η νέα έρευνα επιχείρησε να απαντήσει οριστικά στο ερώτημα. Χρησιμοποιώντας μια αυστηρή μεθοδολογία, οι ερευνητές επέλεξαν 1.000 υγιή άτομα ηλικίας 18 έως 45 ετών. Οι μισοί έλαβαν μέσω ρινικού gel 11 mg τεστοστερόνης, ενώ οι υπόλοιποι εικονικό φάρμακο. 

Μετά από μισή ώρα, όλοι οι εθελοντές συμμετείχαν σε μια σειρά από «οικονομικά παιχνίδια», σχεδιασμένα ώστε να αποκαλύπτουν τη διάθεση για ρίσκο, δικαιοσύνη και εμπιστοσύνη. Σε ένα παιχνίδι, για παράδειγμα, έπρεπε να αποφασίσουν αν θα δεχθούν μια δίκαιη ή άδικη μοιρασιά χρημάτων· σε άλλο, αν θα εμπιστευτούν κάποιον επενδύοντας μέρος του ποσού τους. Τέλος, αξιολογήθηκε και η προθυμία τους να μπουν σε συνθήκες ανταγωνισμού, επιλέγοντας αν θα πληρωθούν με βάση τις επιδόσεις τους ή αν θα διαγωνιστούν με άλλους.

Τι αποκάλυψαν τα αποτελέσματα για το ρίσκο και τη γενναιοδωρία.

Από την ανάλυση των δεδομένων, η εικόνα που προέκυψε ήταν σαφής: η τεστοστερόνη δεν είχε καμία μετρήσιμη επίδραση σε καμία από τις συμπεριφορές. Οι άνδρες που έλαβαν την ορμόνη δεν ρίσκαραν περισσότερο, δεν ήταν λιγότερο δίκαιοι ή λιγότερο γενναιόδωροι, ούτε έδειξαν μεγαλύτερη διάθεση για ανταγωνισμό. Οι αποφάσεις τους δεν διέφεραν καθόλου από εκείνες όσων είχαν λάβει το placebo.

Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης αν τα φυσικά επίπεδα τεστοστερόνης πριν από τη χορήγηση επηρέαζαν τη συμπεριφορά, όμως και εκεί δεν εντοπίστηκε κάποια σύνδεση. Όπως εξήγησαν οι ερευνητές οι προηγούμενες μελέτες με μικρό αριθμό συμμετεχόντων μπορεί να είχαν οδηγήσει σε λανθασμένα ή υπερβολικά συμπεράσματα.

Οι συγγραφείς διευκρινίζουν πάντως ότι η μελέτη αφορά μόνο την άμεση επίδραση μιας εφάπαξ δόσης τεστοστερόνης στους άνδρες και δεν μπορεί να γενικευθεί στις γυναίκες ή στις μακροχρόνιες επιδράσεις της ορμόνης. 

Η διερεύνηση τέτοιων μακροπρόθεσμων επιδράσεων είναι ιδιαίτερα δύσκολη παρ’ όλα αυτά, η συνοχή των αποτελεσμάτων δείχνει ότι οι σύντομες αυξήσεις της τεστοστερόνης μάλλον δεν επηρεάζουν ουσιαστικά τη συμπεριφορά των ανδρών.